Słowem wstępu
Niniejszy artykuł jest skutkiem wieloletniej obserwacji ochrony konsumentów na szczeblu powiatowym oraz studium przypadków konsumentów, którzy próbowali uzyskać pomoc Powiatowych i Miejskich Rzeczników Konsumentów. Celem tego, co tutaj przedstawię jest z jednej strony uświadomienie konsumentów o roli, kompetencjach i obowiązkach Rzeczników Konsumentów, a z drugiej strony przypomnienie niektórym rzecznikom, że ich rola nie kończy się na wysyłaniu wystąpień „kopiuj-wklej” do przedsiębiorców.
Bardzo proszę, aby Rzecznicy Konsumentów, którzy w tym momencie mogą czuć się skonfundowani, przyjęli moją wypowiedź z uważną krytyką. Dołożę wszelkich starań, aby przekazane Państwu treści były jak najbardziej merytoryczne. Decyzja o napisaniu tego artykułu wprost wynika z mojej bardzo bogatej praktyki z ogromnym case study. Żeby to zobrazować to przedsiębiorstwo, w którym zajmowałem się działem reklamacji otrzymywało około 2 000 reklamacji rocznie, a działalność, którą się teraz zajmuje to poziom od 200 do 300 zgłoszeń miesięcznie. Niemniej moją rolą nie jest kogokolwiek stygmatyzować, a jedynie w mocny sposób zaakcentować problem, z którym musimy się zmierzyć. Wszystkie dokumenty zostaną zanimizowane.
Słowa uznania
W tym miejscu należy wyraźnie zaznaczyć, że Powiatowy Rzecznik Konsumenta to bardzo ważna i wymagająca funkcja pod kątem znajomości i umiejętności stosowania prawa. Wielu Rzeczników Konsumentów pomimo dobrej woli i chęci, nie ma możliwości realizowania swoich zadań ustawowych. Dla przykładu w mojej miejscowości, w Iławie, która w 2010 liczyła 32 276 mieszkańców, a powiat liczy niespełna 100 000 mieszkańców – Powiatowy Rzecznik Konsumentów przyjmuje we wtorki przez zaledwie dwie godziny. Wielu Rzeczników Konsumentów to osoby z misją, zaangażowane w realizację swoich zadań, o bardzo dużej wiedzy i kompetencjach osobistych. Jednakże z drugiej strony występuje ogromny kontrast, który polega na tym, że stanowiska Rzeczników Konsumentów zajmują osoby, które ujmując rzecz w skrócie, zajmują miejsce tym pierwszym ze szkodą dla konsumentów.
Kto może zostać Powiatowym lub Miejskim Rzecznikiem Konsumentów?
Tutaj właśnie pojawia się pierwszy problem, zgodnie z art. 40 ust. 2 uokik „Rzecznikiem konsumentów może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie, w szczególności prawnicze lub ekonomiczne, i co najmniej pięcioletnią praktykę zawodową.” Zwrot „w szczególności” wcale nie oznacza, że rzecznik musi być prawnikiem lub ekonomistą. Postawione przez ustawodawcę wymagania są tak drastycznie niskie, że w żaden sposób nie przystają do zadań, które Rzecznik Konsumentów, zobowiązany jest realizować. Wszakże w myśl art. 39 ust. 1 uokik „Zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów wykonuje powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów, zwany dalej „rzecznikiem konsumentów„.” W teorii „Jako podstawowy element systemu ochrony konsumentów, oprócz Prezesa Urzędu, przyjęto w Ustawie obligatoryjne stworzenie stanowiska rzecznika konsumentów w każdym z powiatów. W ten sposób w samorządzie szczebla powiatowego ma być zatrudniona osoba zajmująca się tylko ochroną interesów konsumentów. Tym samym zadania te będą realizowane w szerokim zakresie. Pozwoli to na daleko posuniętą specjalizację w dziedzinie ochrony praw konsumenta, która to dziedzina prawa staje się coraz bardziej rozległa.”[1] A w praktyce… Niestety bardzo często jestem świadkiem sytuacji, w których delikatnie rzecz ujmując konsument jest po prostu lekceważony. Do konkretów i przykładów dojdziemy.
[1] M. Radwański [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, wyd. II, red. A. Stawicki, E. Stawicki, Warszawa 2016, art. 39.
Kompetencje i zadania Powiatowych Rzeczników Konsumentów
Katalog kompetencji rzecznika jest ściśle określony przez dwa przepisy ustawy o Ochronie konkurencji i konsumentów. Pierwszy to przywołany powyżej art. 39 ust. 1 uokik, który mówi o tym, że Rzecznik Konsumentów ma brać bezpośredni udział w realizowaniu zadań samorządu powiatowego, którego ustawowym zadaniem jest ochrona praw konsumentów.[2] Jest to podstawowy, naczelny cel Rzeczników Konsumentów. Niniejsze pogrubienie nie jest przypadkowe, niestety niektórzy Rzecznicy zdają się o tym zapominać i stosują wiedzę wybiórczą, która przywiązuje się do literalnego brzmienia art. 42 ust. 1 pkt 1 i 3 uokik.
Art. 42. [Zadania i uprawnienia rzecznika praw konsumentów]
1. Do zadań rzecznika konsumentów należy:
1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów;
2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów;
3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów;
4) współdziałanie z Prezesem Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi;
5) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych.
W efekcie praktyka w wielu przypadkach wygląda w ten sposób, że Rzecznik poza zapewnieniem bezpłatnego poradnictwa to robi to, co zauważyłem już na samym początku, czyli wysyła do przedsiębiorców wystąpienia. Na takie wystąpienia Rzeczników przedsiębiorca może odpisać jednym zdaniem np. „Po przeanalizowaniu sprawy firma podtrzymuje swoje stanowisko.” I tyle, z perspektywy sprzedawcy – problem z głowy, z perspektywy konsumenta – stracił czas i nadszarpnął swoją nadzieję na otrzymanie pomocy u osoby, która do jej udzielenia, jest zobowiązana.
Życie uczy, że warto jest czytać do końca, a więc przytoczę tutaj ustęp 2 art. 42 uokik „Rzecznik konsumentów może w szczególności wytaczać powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów.” , jaki ust. 3 „Rzecznik konsumentów w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów jest oskarżycielem publicznym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2022 r. poz. 1124).”
Oraz art. 63[4] kc „W sprawach, o których mowa w art. 63[3], do powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze.”[3]
Proszę pomyśleć, po co ustawodawca daje Rzecznikom Konsumentów tak poważne kompetencje? Po co tak daleko idące uprawnienia, że Rzecznik Konsumentów występuje w sądach cywilnych w interesie konsumentów na takich samych zasadach, jak prokurator? Jaki był cel ustawodawcy, że nadał Rzecznikom Konsumentów uprawnienie do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów, czyli tak, jak policja?
Kompetencje ustawowe Rzeczników Konsumentów są bardzo duże, a jak to wygląda w praktyce? Poniżej kilka przykładów z ostatnich 2-3 miesięcy.
[2] Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 z późn. zm.).
[3] Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).
Kilka przykładów działania Powiatowych i Miejskich Rzeczników Konsumentów
Przykład – Miejski Rzecznik Konsumentów działa polubownie
Pani Rzecznik pomimo, że jest zobowiązana do zapewnienia bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego, wprowadziła konsumenta w błąd, że jedyne, co może zrobić w ramach swoich kompetencji to „próba rozwiązania sporu w sposób polubowny”. Warto tutaj zauważyć pewien paradoks, który polega na tym, że Rzecznik nie dopełnia ciążącego na nim obowiązku informacyjnego, a więc sam narusza prawa konsumenta. Wynika to z faktu, że zgodnie z przepisami ustawy O ochronie konkurencji i konsumentów (art. 4 pkt. 1 lit. a) – Rzecznik Konsumentów jest przedsiębiorcą i abstrahując od jego obowiązków jako funkcjonariusza publicznego, do jego zachowania stosuje się przepisy w/w ustawy. Zgodnie z art. 24 ust. 1 i 2 pkt 2 „Zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy, w szczególności: naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji;„
Zgodnie z przepisami Rzecznicy Konsumentów są zobowiązani do „zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów”. Zatem konkludując, stwierdzenie, że Rzecznik Konsumentów działa jedynie w sposób polubowny jest nie tylko zaprzeczeniem idei tej instytucji i jej podstawowych zadań, ale i również stoi w sprzeczności z art. 42 ust. 2 uokik „Rzecznik konsumentów może w szczególności wytaczać powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów.”
Warto zauważyć w tym przykładzie jeszcze jedną rzecz. Według tego Rzecznika Konsumentów, zwrot przez sprzedawcę ceny obuwia (260 zł), a odmowa należnych konsumentowi poniesionych kosztów w kwocie 199 zł – według rzecznika kończy sprawę. A gdzie faktyczna ochrona praw tego konsumenta?
Przykład – Powiatowy Rzecznik Konsumentów nie udzieli pomocy w napisaniu pozwu
Czy to jest ochrona praw konsumenta?
Przykład – Powiatowy Rzecznik Konsumentów odmawia pomocy konsumentowi
Przykład – Powiatowy Rzecznik Konsumentów kieruje konsumenta do punktu pomocy prawnej
Aż trudno to skomentować. Osoba stojąca na straży praw konsumentów, obdarzona uprawnieniami prokuratora, kieruje konsumenta do punktu pomocy prawnej?
Stanowisko Prezesa UOKiK
Przypominam tylko, że „Rzecznicy konsumentów pomagają bezpłatnie. Udzielają porad prawnych, pomagają w napisaniu pisma reklamacyjnego lub procesowego. Rzecznik może także wystąpić z powództwem w imieniu konsumenta lub wstąpić – za zgodą konsumenta – do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów.”[10]
[10] https://uokik.gov.pl/rzecznicy.php
Miejski Rzecznik Konsumentów nie zna przepisu art. 566 kc
W tym przykładzie potrzebne jest wprowadzenie, które polega na tym, że konsumentka wynegocjowała z przedsiębiorcą obniżenie ceny obuwia o 50%, a ponadto sprzedawca nie oddał klientce wadliwych butów. Niestety to postawa Rzecznika Konsumentów z jednego z większych miast.
Jak można przeczytać w oświadczeniu rzecznika, wydanym w ramach mojej interwencji, Rzecznik Konsumentów całkowicie ignoruje istnienie odpowiedzialności odszkodowawczej sprzedawcy (art. 566 §1 kc), a co więcej lekceważy informację (którą już posiadał), że sprzedawca nie chce zwrócić konsumentce jej własności. Skutkiem obniżenia ceny nie jest zwrot towaru, którego cena została obniżona.
Art. 566. [Żądanie naprawienia szkody]
§ 1. Jeżeli z powodu wady fizycznej rzeczy sprzedanej kupujący złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny, może on żądać naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że zawarł umowę, nie wiedząc o istnieniu wady, choćby szkoda była następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności, a w szczególności może żądać zwrotu kosztów zawarcia umowy, kosztów odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy oraz zwrotu dokonanych nakładów w takim zakresie, w jakim nie odniósł korzyści z tych nakładów. Nie uchybia to przepisom o obowiązku naprawienia szkody na zasadach ogólnych.
Powyższy artykuł w żadnym miejscu nie wspomina o tym, że żeby konsumentowi należał się zwrot poniesionych kosztów to sprzedawca musi „uznać wadę”.
Przykładów jest wiele
Powyższe przykłady to takie perełki z ostatnich miesięcy. W mojej wieloletniej działalności wielokrotnie spotykałem się z takimi i czasami nawet gorszymi działaniami rzeczników, co tknęło mnie do napisania tego artykułu. Te przykłady miały tylko pokazać to, na czym polega problem z rzeczywistą ochroną konsumentów w ujęciu jakościowym.
Rzecznik Praw Konsumenta – W czym może pomóc?
Za pewne wielu z Państwa może nie wiedzieć, ale Rzecznicy Konsumentów poza zajmowaniem się wsparciem w sporach reklamacyjnych, czy też sporach związanych z nienależytym wykonaniem usługi lub dzieła, zajmują się wieloma innymi dziedzinami.
Kontrola używania języka polskiego
Przykładem może tu być kontrola obowiązku używania języka polskiego w obrocie gospodarczym.
Art. 7. [Używanie języka polskiego w zakresie obrotu z udziałem konsumentów oraz prawa pracy]
1. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w obrocie z udziałem konsumentów oraz przy wykonywaniu przepisów z zakresu prawa pracy używa się języka polskiego, jeżeli:
1) konsument lub osoba świadcząca pracę ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w chwili zawarcia umowy oraz
2) umowa ma być wykonana lub wykonywana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w obrocie bez udziału konsumentów używa się języka polskiego, jeżeli obrót ten jest wykonywany przez podmioty, o których mowa w art. 4.
3. Przepisy ustawy stosuje się do dokumentów i informacji, których obowiązek sporządzenia lub podania wynika z odrębnych przepisów.
Art. 7a. [Nazewnictwo i opisy towarów, usług i innych informacji dla konsumentów]
1. Obowiązek używania języka polskiego w zakresie, o którym mowa w art. 7, dotyczy w szczególności nazewnictwa towarów i usług, ofert, warunków gwarancji, faktur, rachunków i pokwitowań, jak również ostrzeżeń i informacji dla konsumentów wymaganych na podstawie innych przepisów, instrukcji obsługi oraz informacji o właściwościach towarów i usług, z zastrzeżeniem ust. 3. Obowiązek używania języka polskiego w informacjach o właściwościach towarów i usług dotyczy też reklam.
2. Obcojęzyczne opisy towarów i usług oraz obcojęzyczne oferty, ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wymagane na podstawie innych przepisów w zakresie, o którym mowa w art. 7, muszą być jednocześnie sporządzone w polskiej wersji językowej, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Nie wymagają opisu w języku polskim ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wymagane na podstawie innych przepisów, instrukcje obsługi oraz informacje o właściwościach towarów, jeżeli są wyrażone w powszechnie zrozumiałej formie graficznej; jeżeli formie graficznej towarzyszy opis, to opis ten powinien być sporządzony w języku polskim.
Art. 7b. [Podmioty sprawujące kontrolę używania języka polskiego]
Kontrolę używania języka polskiego w zakresie, o którym mowa w art. 7 i art. 7a, sprawują, odpowiednio do zakresu swoich zadań, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Inspekcja Handlowa, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów, jak również Państwowa Inspekcja Pracy.[4]
[4] Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 672).
Oskarżyciel publiczny w sprawach o wykroczenia
Ta funkcja Rzecznika Konsumentów, jest arcyważna ważna. Zgodnie z art. 17 §5 k.p.w „Udział w sprawie organu, który złożył wniosek o ukaranie, wyłącza Policję od udziału w sprawie.”[5] Zatem udział Rzecznika spowoduje automatyczne wyłączenie Policji od udziału w sprawie. Rzecznik Konsumentów może występować w sprawach o wykroczenia przeciwko interesom konsumentów uregulowanych w kodeksie wykroczeń oraz zawartych w innych aktach prawnych.
W rozdziale XV kodeksu wykroczeń „Wykroczenia przeciwko prawom konsumenta” zostały zamieszczone następujące wykroczenia:
- spekulacja (art. 133 k.w.);
- oszukanie nabywcy (art. 134 k.w.);
- ukrywanie towaru (art. 135 k.w.);
- usuwanie ceny (art. 136 k.w.);
- brak faktur (art. 137 k.w.);
- pobieranie nienależnych opłat (art. 138 k.w.);
- nieokazanie dokumentów (art. 138a k.w.);
- niedozwolone postanowienia umowne (art. 138b k.w.);
- naruszenie wymogów kredytowania (art. 138c k.w.).
Przepisy pozakodeksowe przewidujące odpowiedzialność karną za czyny wymierzone przeciwko interesom konsumentów są zawarte m.in. w:
- ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 950 z późn. zm.);
- ustawie z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.);
- ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.);
- ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 z późn. zm.).
[5] Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1124 z późn. zm.).
Przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom rynkowym
Kolejną ważną funkcją Rzecznika Konsumentów jest ochrona praw konsumentów przed stosowaniem przez przedsiębiorców nieuczciwych praktyk rynkowych. Nieuczciwa praktyka rynkowa to takie zachowanie przedsiębiorcy względem konsumenta, że poprzez działanie lub zaniechanie, pomija się istotne dla umowy informacje w celu wprowadzenia konsumenta w błąd. Ogólnie nieuczciwe praktyki rynkowe przyjmują pewne formy manipulacji, których skutkiem jest podjęcie przez konsumentów decyzji dotyczących umowy, których w innym przypadku by nie podjęli. Takim podstawowym przykładem nieuczciwej praktyki rynkowej są ukryte koszty, o których konsument dowiaduje się po czasie, jest wiele decyzji Prezesa UOKiK dotyczące tego zagadnienia, a które odnoszą się do sieci komórkowych.
Zgodnie z art. 12 ustawy o Przeciwdziałaniu Nieuczciwym Praktykom Rynkowym[6], Rzecznik Konsumentów, który podejmuje się ochrony praw konsumenta może żądać:
- zaniechania tej praktyki;
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów.
[6] Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 845).
Dyskrecjonalność Rzecznika Konsumentów
„Trzeba podkreślić, że nie każdy konsument będzie tak samo traktowany przez rzecznika. Należy uznać, że rzecznik powinien przede wszystkim pomagać tym konsumentom, którzy sami nie potrafią dochodzić swoich praw.”[7] Jest to wprost związanie z zagadnieniem dyskrecjonalności Rzecznika Konsumentów, który w ramach przepisach prawa, swobodnie, według własnej analizy i uznania, dostosowuje swoje działania do danej sytuacji. Natomiast nie może być tak, że Rzecznicy Konsumentów, zasłaniając się dyskrecjonalnością, podejmują swoje działania w sposób dowolny, naruszając w ten sposób cel ustawy oraz prawa konsumentów, których zobowiązani są chronić. „Władza dyskrecjonalna przyznana organom administracji publicznej ma za zadanie uelastyczniać przepisy prawne, tak aby podmioty stosujące prawo mogły na bieżąco dostosowywać stany faktyczne pod dyspozycje norm prawnych. Pozwala to na wyeliminowanie luk, które pojawiają się między prawem a życiem, a tym samym na pełniejszą ochronę praw jednostki.”[8] W praktyce Rzecznicy Konsumentów powinni przede wszystkim patrzeć prokonsumencko, taka jest ich rola, a zwłaszcza w realnym świecie, w którym niestety, ale przeciętny konsument nie wie, że przedsiębiorcą – stroną umowy, jest podmiot oznaczony paragonie, a nie na przykład „Biedronka”.
[7] M. Radwański [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, wyd. II, red. A. Stawicki, E. Stawicki, Warszawa 2016, art. 42.
[8] M. Jędrzejczak, Elementy dyskrecjonalności organu administracyjnego na poszczególnych etapach stosowania prawa, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 2013, nr 2, s. 16-17.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów to urzędnik państwowy
Rzecznicy Konsumentów są urzędnikami państwowymi, którzy zobowiązani są do spełniania swojej roli, zgodnie z zasadą legalizmu. W związku z tym bardzo ważne jest, żeby wiedzieć, jakimi zasadami w swojej pracy musza się Rzecznicy kierować.
Art. 6. kpa [Zasada praworządności]
Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.[9]
Art. 7. [Zasada prawdy obiektywnej; zasada uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli]
W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.
Art. 12. [Zasada szybkości i prostoty postępowania]
§ 1. Organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.
§ 2. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień, powinny być załatwione niezwłocznie.
[9] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 775 z późn. zm.).
Powiatowi i Miejscy Rzecznicy Konsumentów w liczbach
W tym podrozdziale przedstawię działania Rzeczników Konsumentów w ujęciu statystycznym na podstawie sprawozdania z działalności powiatowych (miejskich) rzeczników konsumentów w 2016 roku, wydanym przez Prezesa Urzędu Konkurencji i Konsumentów.
Według wyliczeń Prezesa UOKiK liczba powództw/pozwów wniesionych/przygotowanych przez rzeczników w liczbach bezwzględnych i w stosunku do liczby mieszkańców wygląda następująco:
Województwo małopolskie i podkarpackie – 0,007%
Województwo lubelskie i podlaskie – 0,017%
Województwo śląskie i opolskie – 0,01%
Woj. Kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie – 0,014%
Województwo wielkopolskie – 0,006%
Województwo mazowieckie – 0,003%
Województwo dolnośląskie i lubuskie – 0,011%
Województwo łódzkie i świętokrzyskie – 0,015%
Województwo pomorskie i zachodniopomorskie – 0,016%
Powyższe są porażające i wprost wskazują, że otrzymanie realnej pomocy od Rzeczników Konsumentów, bardzo często graniczy z cudem.
W 2016 roku w skali całego kraju, zamieszkiwanego przez ponad 37 000 000 ludzi, Rzecznicy Konsumentów podjęli 4 027 działań w postaci sporządzenia pozwów lub wytoczenia powództw na rzecz konsumentów.
Natomiast o działalności Rzeczników Konsumentów w ujęciu statystycznym sporządzę odrębny artykuł.
Podsumowanie
Szanowni konsumenci,
bądźcie świadomi swoich praw i oczekujcie tego, co zgodnie z prawem się Wam należy. Nie napisałbym tego artykułu, gdyby nie ogrom problemu, który niestety mam nieprzyjemność obserwować. Rzecznicy Konsumentów to osoby o bardzo szerokich kompetencjach i zadaniach, które niejednokrotnie należy utożsamiać z dużym wyzwaniem, co wymaga ogromnej wiedzy i doświadczenia. Artykułujcie jasno swoje potrzeby, żądajcie tego, co Wam się należy. Wy jesteście dla Rzeczników Konsumentów (przedsiębiorców w rozumieniu ustawy) również konsumentami. Macie być traktowani z szacunkiem i należytą uwagą, Wasze sprawy mają być załatwiane sprawnie, bez zbędnej zwłoki i w sposób profesjonalny. Wszystkie nieprawidłowości zgłaszajcie do starostów (powiatowi rzecznicy konsumentów) lub prezydentów miast (miejscy rzecznicy konsumentów), jest to jedyna możliwa droga do poprawy funkcjonowania tych jednostek.
Poważna alternatywa
Konsumencie szczerze polecam kontakt ze swoim Rzecznikiem Konsumentów. Natomiast, jeżeli okaże się to osoba niekompetentna, niezaangażowania, bo na przykład nie jest prawnikiem a inżynierem budownictwa, nie zna przepisów i jakimś dziwnym zbiegiem okoliczności przypadła mu fucha Rzecznika Konsumentów na 1/8 etatu, bo musi ktoś taki być. To skorzystaj z darmowej porady prawników, pracujących na infolinii Urzędu Konkurencji i Konsumentów, gdzie otrzymasz realną poradę prawną, która z pewnością będzie zgodna z aktualnym stanem prawnym.
Szanowni Rzecznicy Konsumentów,
Wiem, że napisanie tego artykułu nie przysporzy mi przyjaciół. Aczkolwiek uważam, że podmioty, które działają na rzecz konsumentów mają jeden i wspólny cel i powinno nam wszystkim zależeć na tym, żeby wspierać słabszych uczestników rynku, którzy mówiąc wprost są nagminnie oszukiwani. To Waszą rolą jest zajmować się tymi indywidualnymi przypadkami i to na Was ciąży obowiązek ochrony praw konsumentów, rozumiany w sposób dosłowny. Chylę czoła przed Rzecznikami, którzy w sposób znakomity wypełniają swoją bardzo ważną rolę w systemie ochrony konsumentów. Widzę i niezwykle doceniam te osoby, ale jednocześnie nie chcę, aby działalność Rzeczników, którzy wykazują mniejsze zaangażowanie, kładła się cieniem na tych Rzeczników Praw Konsumentów, którzy są w swojej dziedzinie prawdziwymi fachowcami, profesjonalistami.
